انواع طلاق | طلاق خلع و مبارات چیست؟

طلاق

انواع طلاق | طلاق بائن | طلاق رجعی |طلاق خلع | طلاق مبارات

طلاق کلمه ای عربی و از مصدر طلق یطلق به معنای رهایی، آزاد کردن و … می باشد و در واقع پیمان زناشویی را بر هم زدن است بر طبق قانون طلاق احوال شخصیه است به این معنی که پیروان ادیانی که در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده اند می توانند بر طبق دین خود طلاق بگیرند و از هم جدا بشوند اما طلاق بر طبق مذهب شیعه از اختیارات مرد است.

ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی مقرر داشته که: « مرد می تواند هر وقت که بخواهد زن خود را طلاق دهد.»

اما زن در شرایطی خاص و با اثبات عسر و حرج یا شرایط ضمن عقد می تواند از طریق دادگاه و حتی با عدم رضایت مرد، طلاق بگیرد در واقع در این جا با تحقق شرایط، دادگاه مرد (زوج) را به طلاق اجبار می کند.

مفهوم عسر­و­حرج چیست؟

عسر و حرج به معنی سختی و تنگنا است و به عبارتی حالتی را شامل میشود ، که زن از ادامه‌ی زندگی با همسر خود عاجز و ناتوان­ شده و تحمل آن زندگی برای او ممکن نیست. و هر­طور شده می­‌خواهد از همسر خود جدا شود.

عسر­و­حرج در ماده‌ی ۱۱۳۰ قانون مدنی و تبصره‌های آن بیان ­شده که زن می‌­تواند با اثبات یکی از آنها در دادگاه از همسر خود جدا ­شود و این جدایی طلاق بائن محسوب می­‌شود و در مدت عده برای مرد حق رجوع وجود ندارد.

انواع طلاق

• طلاق بائن
• طلاق رجعی

طلاق بائن

بائن در لغت به معنای جداشونده است

طلاق بائن به طلاقی گفته می شود که در آن شوهر نمی تواند به زن رجوع نماید لذا برای ادامه ی زندگی مشترک در قانون به مرد این اجازه داده نشده که هرگاه اراده کند بتواند به زن برای ادامه ی دوباره زندگی مشترک رجوع کند. بلکه باید دوباره عقد نکاح جدیدی منعقد کرده و صیغه عقد جاری شود.

در این صورت با توجه به اینکه عقد جدید منعقد شده است می توانند برای مهریه جدید و شروط ضمن عقد دیگر توافق کنند.

انواع طلاق هایی  که بائن هستند ؟

چهارنوع طلاق هستند که در انها امکان رجوع مرد وجود نداردو جزء طلاق های بائن هستند :

1.طلاقی که قبل از زناشویی واقع شود.

در برخی موارد طرفین خیلی زود به این نتیجه می رسند که نمی توانند باهم زندگی کنند و از ادامه زندگی مشترک به هر دلیل صرف نظر می کنند. چنانچه طلاق قبل از رابطه جنسی واقع شود طلاق بائن خواهد بود و مرد حق رجوع ندارد. در این حالت علاوه بر بائن بودن طلاق زن مستحق نصف مهریه خواهد بود.

2.طلاق زن یائسه

یائسگی دورانی از زندگی زنان است که زن به اقتضای سن خود دیگر به عادت ماهانه دچار نمی شود و خون حیض نمی بیند. بیشتر زنان در این زمان که فاقد قدرت باروری می شوند و دیگر نمی توانند بچه دار شوند.

این دوره اصولا بین چهل و پنج تا پنجاه سالگی شروع می شود. چنانچه زن یائسه شده باشد و در دوره یائسگی اقدام به طلاق کنند این طلاق بائن بوده و دیگر حق رجوع برای مرد وجود نخواهد داشت.

۳.سه طلاقه شدن زن

چنانچه زن و مرد ۳ بار متوالی باهم ازدواج کرده و طلاق گرفته باشند به این حالت سه طلاقه گفته می شود. در این حالت که بعد از ۳ بار طلاق متوالی اتفاق می افتد زن بر مرد حرام شده و نه تنها دیگر حق ازدواج ندارند بلکه طلاق آنها هم بائن بوده و مرد دیگر حق رجوع ندارد.

در این حالت فقط در یک صورت امکان ازدواج دوباره این زوج با یک دیگر وجود دارد .در صورتی که یک محلل وجود داشته باشد. یعنی شخص دیگری با زن ازدواج کرده و با او رابطه زناشویی داشته باشد.

در این صورت اگر زن از این مرد هم جدا شود می تواند دوباره با همسر اول خود که سه بار متوالی از او طلاق گرفته بود ازدواج کند.

۴.طلاق خلع و مبارات

طلاق خلع و مبارات در واقع خود دو نوع طلاق مختلف است. اما وجه اشتراک هردوی این نوع طلاق ها کراهت و تنفر شدید زن از مرد است به نحوی که حاضر است میزانی از مال یا مهریه خود را به شوهر ببخشد تا شوهر به طلاق رضایت دهد.

.طلاق خلع {مهرم حلال جونم ازاد }

طلاقی است که در آن زن به شدت از شوهر کراهت و تنفر دارد. در این حالت زن حاضر است مالی را به شوهر ببخشد تا شوهر به طلاق رضایت دهد.

این مال می تواند کمتر، مساوی یا حتی بیشتر از مهریه باشد.

در طلاق خلع مرد حق رجوع ندارد مگر اینکه زن رضایت دهد و مالی که در قبال مهریه به شوهر بخشیده است را پس بگیرد. در این صورت این طلاق به طلاق رجعیه تبدیل شده و مرد می تواند رجوع نماید و زندگی مشترک را دوباره در کنار همسر خود ادامه دهد.

.طلاق مبارات

طلاق مبارات طلاقی است که در آن کراهت و تنفر حالت دو سویه دارد. یعنی زن شوهر به حدی از یکدیگر تنفر و کراهت دارند که دیگر امکان تحمل هم دیگر را ندارند و قصد دارند از یکدیگر جدا شود.این نوع طلاق در عرف به طلاق توافقی نیز شهرت دارد .

در طلاق توافقی طرفین درباره هرچیزی اعم ازمهریه ، نفقه ، حضانت فرزندان و… تصمیم گیری می کنند و به توافق می رسند و توافقات خود را به اطلاع دادگاه می رسانند.

در این حالت دادگاه طبق قانون جدید آنها را به داوری در طلاق ارجاع می دهد. این داوران که اصولا از بستگان زوجین هستند پس از اینکه رای و نظر خود مبنی بر جدایی آنها را صادر کنند دادگاه ضمن صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام به صدور رای به طلاق توافقی می نماید.

طلاق مبارات یا طلاق توافقی نیز از انواع طلاق بائن است و حق رجوع در ان برای شوهر وجود ندارد.

طلاق توافقی چیست؟نمونه دادخواست طلاق توافقی

طلاق رجعی

طلاق رجعی یکی از انواع طلاق است که در آن تحت شرایطی مرد می تواند در مدت عده به زن رجوع کند. به عبارت دیگر یعنی مرد در صورتی که از طلاق پشیمان شود و عده طلاق نیز به پایان نرسیده باشد، می تواند به سراغ زن برود و  زندگی را از سر گرفته و بدون هیچگونه تشریفات دیگری به زندگی خود ادامه دهند. حتی به عقد دوباره نیاز ندارند.

انواع طلاق هایی که رجعی هستند ؟

1.طلاقی که به درخواست مرد باشد

طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی طلاق یکی از اختیارات مرد است و مرد هر زمان که بخواهد می تواند همسر خود را طلاق دهد. در هر صورت برای طلاق باید به دادگاه مراجعه کرده و رای دادگاه را برای این موضوع اخذ نمود ا.

طلاق به درخواست مرد یکی از مهم ترین انواع طلاق است  .

مرد در این نوع طلاق در صورتی که مدت عده زن به پایان نرسیده باشد حق رجوع وجود دارد. به عبارت دیگر بدون اینکه نیازی به عقد مجدد باشد مرد می تواند به زن رجوع کرده و به زندگی مشترک بازگردد.

عده در این نوع طلاق در ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی به این شرح مشخص شده است:
« عده طلاق و عده فسخ نکاح سه طهر است مگر این که زن با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت عده او سه ماه است.»

در توضیح ابن ماده باید گفت که ظهر به معنای پاکی است. یعنی اینکه زن باید سه بار به عادت ماهانه دچار شده و این دوره را به پایان برساند و به اصطلاح فقهی سه بار خون حیض ببیند و از آن پاک شود.

زن پس از گذران این دوره که به آن عده گفته می شود می تواند دوباره ازدواج کرده و شوهر جدید اختیار کند. اما تا قبل از پایان آن در طلاق رجعی مرد حق رجوع به زن خود را دارد و در صورت رجوع زندگی زناشویی از سر گرفته می شود.

همچنین لازم به ذکر است این طلاق به درخواست شوهر صورت گرفته و به شوهر فرصت پشیمانی از آن نیز داده شده است. لذا اگر بخواهد که به زندگی مشترک بازگردد می تواند از طلاق رجوع نماید و برای این کار نیازی به رضایت زن ندارد.

2.طلاق خلع ومبارات در صورتی که زن رجوع به عوض کند

طلاق خلع و مبارات نیز از انواع طلاق هستند که به موجب که که به موجب کراهت زن از مرد یا کراهت هر دو طرف از یکدیگر صورت می گیرد.

اما باید دانست در این نوع طلاق زن برای اینکه مرد به طلاق رضایت دهد میزان مشخصی از مال را به او می دهد. این نوع طلاق از نوع بائن ( غیر قابل رجوع) است ولی اگر زن از وجهی که به شوهر خود پرداخت کرده رجوع کند و آن را از شوهر خود پس بگیرد طلاق بائن تبدیل به طلاق رجعی می گردد و قابلیت رجوع پیدا می کند.

پس در این صورت زن می تواند وجه پرداختی را از شوهر خود مطالبه و آن را پس بگیرد و شوهر نیز از طلاق رجوع کند و بدون نیاز به عقد نکاح دوباره، زن و شوهر به زندگی سابق خود بازگردند. پس طلاق خلع و مبارات پس از رجوع زن از بذل مال به طلاق رجعی تبدیل می گردد.